Sayagyi U Ba Khin was een uiterst gerespecteerde meditatieleraar. Hij was tevens de eerste ‘Accountant General’ van Birma nadat het land in 1948 onafhankelijk werd. Sayagyi U Ba Khin overleed in 1971. De traditie van Sayagyi U Ba Khin is een wereldwijd verbreide Theravada-Boeddhistische traditie. Er zijn wereldwijd 6 meditatiecentra in de traditie van Sayagyi U Ba Khin: IMC-Yangon in Myanmar, IMC-UK, IMC-USA, IMC-Oostenrijk en IMC-Australie (oost) en IMC Australie (west). Daarnaast zijn er wereldwijd veel landen die 10-daagse meditatiecursussen in de traditie van Sayagyi U Ba Khin organiseren.
Wens
Het was Sayagyi U Ba Khins wens om de leken die vaak een druk en onrustig leven leiden, een instrument te geven om door beoefening de leerstellingen van de Boeddha te begrijpen. Hij wist dat iemand die een baan heeft niet in staat is zich voor lange periodes terug te trekken in een bos om daar met volledige inzet te mediteren. Daarom heeft hij de tiendaagse cursus ontworpen en een techniek om de serieus oefenende student in staat te stellen in de voetstappen van de Boeddha te treden en de ultieme waarheid en Nibbana te leren kennen.
Sayagyi begon Vipassana in 1937 te beoefenen bij Saya Thetgyi, een leerling van de bekende boeddhistische monnik, Eerwaarde Ledi Sayadaw. Saya Thetgyi was een van de eerste leken-leraren in Birma, omdat voorheen het beoefenen van meditatie in hoofdzaak was voorbehouden aan monniken. Sayagyi U Ba Khin maakte zeer snelle vorderingen en in 1941 ontmoette hij de Eerwaarde Webu Sayadaw, een beroemde boeddhistische monnik van wie algemeen werd aangenomen dat hij het hoogste stadium van geestelijke bevrijding – Arahatschap – had bereikt. De Eerwaarde Webu Sayadaw was onder de indruk van Sayagyi’s begrip van de leerstellingen van de Boeddha – de Dhamma – en zei: “Ik dacht dat het wel zo moest zijn dat je lange tijd alleen in het bos had doorgebracht en je daar zeer had ingespannen.” Eerwaarde Webu Sayadaw drong er bij Sayagyi op aan aan onmiddellijk te beginnen met onderwijs – “Het is nodig dat je de Dhamma gaat doorgeven, dat je de Dhamma die je hebt gaat delen met iedereen… Wacht daar niet mee”.
Vanaf die dag heeft Sayagyi U Ba Khin zijn leven in dienst gesteld van het meditatieonderwijs. Hij heeft het International Meditation Centre gesticht in Rangoon in 1952, daar heeft hij de Light of the Dhamma Pagoda ontworpen en gebouwd voor de beoefening van meditatie. Hij liet zien hoe iedereen ongeacht afkomst of status, meditatie met succes kan integreren in het leven van alledag. Sayagyi U Ba Khin overleed op 19 januari 1971.
“Als ik zeg, leven is lijden, zoals de Boeddha onderwees, ren dan alsjeblieft niet meteen weg met het idee dat als dat zo is, het leven een ellendig bestaan is, en niet waard om geleefd te worden, en dat het boeddhistische concept van lijden een verschrikkelijk concept is dat je geen kans geeft een redelijk gelukkig leven te leiden. Wat is geluk? Ondanks alles wat de natuurwetenschappen hebben bereikt op het materialistische vlak, zijn de volkeren die deel uitmaken van de wereldbevolking gelukkig? Ze kunnen nu en dan zintuiglijke genoegens ervaren, maar in hun diepste hart zijn ze niet gelukkig met wat in het verleden is gebeurd, op dit moment aan het gebeuren is en op het punt staat te gebeuren. Waarom? Dit is zo omdat, terwijl de mens weliswaar heerschappij heeft over de materie, hij tekort schiet in heerschappij over zijn geestelijke vermogens. Genot dat is geboren uit zinnelijkheid is niets in vergelijking met de piti (of verrukking) die voortkomt uit de innerlijke vrede van geest die te verwerven is door het proces van boeddhistische meditatie. Zintuiglijke genoegens worden voorafgegaan en opgevolgd door ongemakken en kwellingen zoals in geval van een volks iemand die genoegen ervaart wanneer hij voorzichtig de jeukende plekken van zijn lichaam krabt, terwijl piti vrij is van zulke ongemakken en kwellingen, zowel ervoor als erna. Het zal moeilijk voor jullie zijn om piti naar waarde te schatten omdat jullie visie uitgaat van zinnelijkheid. Maar ik weet dat je ervan kunt genieten en dat je de smaak ervan alvast even kunt proeven zodat je een mogelijkheid krijgt piti en zinnelijk geluk te vergelijken. Er blijkt dan dat er niets over blijft van het idee dat het Boeddhisme iets onderwijst dat maakt dat men zich ellendig gaat voelen over de nachtmerrie die lijden genoemd wordt. Maar neem alsjeblieft van mij aan dat dit je een middel geeft om aan de normale omstandigheden van het leven te ontsnappen, een lotus als het ware in een vijver met kristalhelder water, vrijgesteld van de licht ontvlambare omgeving. Het zal je de innerlijke vrede geven, ‘Peace Within’, die je overtuigt dat je niet alleen de dagelijkse ongemakken kunt overstijgen, maar ook langzaam en zeker de begrenzingen van leven, lijden en dood.” – Sayagyi U Ba Khin